Περιφερειακή στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης
Η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου που εγκρίθηκε το 2015, χαρακτηρίζεται από τον προσδιορισμό στρατηγικών τομέων και βασίζεται στην ανάλυση των ισχυρών σημείων και των δυνατοτήτων της τοπικής οικονομίας.
Για την Περίοδο 2014-2020, η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΣΕΕ) αφορά στους εξής τομείς:
- Αγροδιατροφική Αλυσίδα
- Τουρισμός – Πολιτισμός
- Περιβάλλον
- Νησιά ίσων ευκαιριών
- Ψηφιακές Τεχνολογίες που διατρέχουν όλους τους τομείς.
Οι τομείς αυτής της στρατηγικής δεν μπορούν να μεταβληθούν άρδην στην νέα προγραμματική περίοδο αλλά αυτό που είναι επιθυμητό να γίνει είναι η περαιτέρω εξειδίκευση των ως άνω τομέων.
Η εξειδίκευση αυτή αποτελεί αντικείμενο της Διαδικασίας Επιχειρηματικής Ανακάλυψης (ΔΕΑ) στην οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν οι φορείς της τετραπλής έλικας.
Οι φορείς της τετραπλής έλικας είναι οι:
- Επιχειρήσεις,
- Φορείς παροχής γνώσης (πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα),
- Αρμόδιοι φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα,
- Φορείς της κοινωνίας των πολιτών.
Η Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης είναι «εκ των κάτω» διαδικασία εντοπισμού και εξειδίκευσης των στρατηγικών περιοχών στις οποίες επικεντρώνονται οι επενδύσεις στην έξυπνη εξειδίκευση.
Είναι μια συνεχής διαδικασία, ενεργή σε όλα τα στάδια υλοποίησης της Στρατηγικής: τη διαμορφώνει, την ανατροφοδοτεί, την τροποποιεί, την εμπλουτίζει.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027 και το προοίμιο (14) του Κανονισμού 1058/21 για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής αναφέρεται ότι «η στήριξη από το ΕΤΠΑ στο πλαίσιο του στόχου πολιτικής 1 (ΣΠ 1) και ειδικότερα για τον ειδικό στόχο 1.1 θα πρέπει να βασίζεται στη δημιουργία ικανοτήτων για στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης, οι οποίες θέτουν προτεραιότητες σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, ή και στα δύο, για την αύξηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματός τους αναπτύσσοντας και αντιστοιχίζοντας τα πλεονεκτήματα της έρευνας και της καινοτομίας με τις ανάγκες των επιχειρήσεων και τις αναγκαίες δεξιότητες μέσω μίας διαδικασίας επιχειρηματικής ανακάλυψης…».
Όσον αφορά τους ειδικούς στόχους 1.2 και 1.3 και την ευθυγράμμισή τους με τη Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης ισχύουν τα αναφερόμενα στο πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027.
Στον παρακάτω πίνακα αποτυπώνονται οι δράσεις ανά ειδικό στόχο και οι προδιαγραφές αναφορικά με την ΔΕΑ.
| Άξονας Προτεραιότητας 1 του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027 | |||||||
| α/α | Στόχος πολιτικής | Ειδικός στόχος | Τίτλος δράσης | Ενδεικτικός Π/Υ (ΔΔ) | Χωρική στρατηγική | Δείκτες | Αποτελέσματα ΔΕΑ |
| 1 | 1 | 1.1 | Δημόσιες Ερευνητικές υποδομές | 3.000.000 | – |
RCR102 Θέσεις έρευνας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες RCO06 Ερευνητές που εργάζονται σε υποστηριζόμενες ερευνητικές εγκαταστάσεις |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ. |
| 2 | 1 | 1.1 | Ερευνητικές υποδομές επιχειρήσεων | 2.500.000 | – |
RCR102 Θέσεις έρευνας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες RCO06 Ερευνητές που εργάζονται σε υποστηριζόμενες ερευνητικές εγκαταστάσεις |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης |
| 3 | 1 | 1.1 | Ανάπτυξη νέων προϊόντων (με την ευρεία έννοια), με χρήση/αξιοποίηση αποτελεσμάτων έρευνας και καινοτομιών | 3.000.000 | – |
RCR03 Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων ή διαδικασιών RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO02 Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης |
| 4 | 1 | 1.1 | Συνεργασία επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς για έρευνα/τεχνολογία, με επισπεύδουσες τις επιχειρήσεις και αναδόχους τους ερευνητικούς φορείς, στο πλαίσιο της περιφερειακής διάστασης της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης | 3.000.000 | – |
RCR03 Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων ή διαδικασιών RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO02 Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις RCO10 Επιχειρήσεις που συνεργάζονται με ερευνητικούς οργανισμούς |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης |
| 5 | 1 | 1.1 | Μηχανισμός υποστήριξης της προώθησης της έρευνας/τεχνολογίας και καινοτομίας στις επιχειρήσεις και της επιχειρηματικής ανακάλυψης, σύμφωνα με την περιφερειακή διάσταση της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης | 1.046.858 | – |
RCR03 Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων ή διαδικασιών RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO04 Επιχειρήσεις χωρίς χρηματοδοτική υποστήριξη |
Ø |
| 6 | 1 | 1.2 |
[Μέρος της δράσης σε Στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ, ΤΑΠΤοΚ, ΟΧΕ)]
|
6.000.000 | ΒΑΑ ΟΧΕ ΤΑΠΤΟΚ |
RCR11 Χρήστες νέων και αναβαθμισμένων δημόσιων ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών RCO14 Δημόσιοι οργανισμοί που υποστηρίζονται για την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών RCO75 Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται RCO80 Στρατηγικές με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων που υποστηρίζονται |
η εξειδίκευσή τους σε κατηγορίες πράξεων (αντίστοιχες δράσεις) θα πραγματοποιηθεί κατά τον σχεδιασμό των αντίστοιχων στρατηγικών με τη διαδικασία «από κάτω προς τα πάνω» (bottom up). |
| 7 | 1 | 1.2 |
[Στη στρατηγική Χωρικής Ανάπτυξης (ΟΧΕ)]
|
500.000 | ΟΧΕ |
RCR11 Χρήστες νέων και αναβαθμισμένων δημόσιων ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών RCO14 Δημόσιοι οργανισμοί που υποστηρίζονται για την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών RCO75 Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται |
η εξειδίκευσή τους σε κατηγορίες πράξεων (αντίστοιχες δράσεις) θα πραγματοποιηθεί κατά το σχεδιασμό των αντίστοιχων στρατηγικών με τη διαδικασία «από κάτω προς τα πάνω» (bottom up) |
| 8 | 1 | 1.3 | Κατά προτεραιότητα εφαρμογή καινοτομιών κατά κανόνα μη τεχνολογικών από τις επιχειρήσεις στο πλαίσιο της περιφερειακής διάστασης της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης | 7.000.000 | – |
RCR04 ΜΜΕ που εισάγουν καινοτομίες μάρκετινγκ ή οργάνωσης RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO02 Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3). |
| 9 | 1 | 1.3 | Προώθηση των πωλήσεων και κυρίως των εξαγωγών. | 4.000.000 | – |
RCR19 Επιχειρήσεις με υψηλότερο κύκλο εργασιών RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO02 Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3). |
| 10 | 1 | 1.3 | Αξιοποίηση τοπικής αγροτικής παραγωγής (δεύτερη μεταποίηση) [Στις στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ, ΤΑΠΤοΚ, ΟΧΕ)] | 7.000.000 |
ΟΧΕ ΒΑΑ ΤΑΠΤΟΚ |
RCR01 Θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες RCR19 Επιχειρήσεις με υψηλότερο κύκλο εργασιών RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO02 Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις RCO75 Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται RCO80 Στρατηγικές με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων που υποστηρίζονται |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3). |
| 11 | 1 | 1.3 | Σύνδεση με τον τουρισμό/πολιτισμό (για ανάπτυξη αλυσίδων αξίας). [Στις στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ, ΤΑΠΤοΚ, ΟΧΕ)] | 13.000.000 |
ΟΧΕ ΒΑΑ ΤΑΠΤΟΚ |
RCR01 Θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες RCR19 Επιχειρήσεις με υψηλότερο κύκλο εργασιών RCO01 Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις RCO02 Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις RCO75 Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται RCO80 Στρατηγικές με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων που υποστηρίζονται |
Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3). |
****Επεξήγηση όρων
ΒΑΑ Βιώσιμη Αστική ανάπτυξη
ΟΧΕ Ολοκληρωμένες χωρικές Επενδύσεις
ΤΑΠΤΟΚ Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων
Η ΔΕΑ και ο μηχανισμός εφαρμογής της θα πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη και επαρκή εκπροσώπηση όλων των παραγόντων (φορείς της «τετραπλής έλικας»), οι οποίοι εμπλέκονται στην επικαιροποίηση και την περαιτέρω εξειδίκευση των τομέων της ΠΣΕΕ και τον εντοπισμό των εστιών ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΒΑ) θα πρέπει να προχωρήσει στον προσδιορισμό, μέσω της ΔΕΑ, των δικών περιοχών παρέμβασης και προτεραιοτήτων που ταιριάζουν στην Περιφέρεια (ακολουθώντας πάντα το 2ο και 3ο επίπεδο εξειδίκευσης της Εθνικής στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης Αρχείο.
Ως βάση διαβούλευσης, η διαχειριστική αρχή της ΠΒΑ προχώρησέ σε μια πρώτη έκδοση δυνητικών περιοχών παρέμβασης και προτεραιοτήτων που ταιριάζουν στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου σύμφωνα με την εμπειρία και την ανάλυση των χρηματοδοτικών σχεδίων που έχουν υλοποιηθεί κατά την περίοδο 2014-2020. Αρχείο
Τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από τη διενέργεια της ΔΕΑ μπορεί να εμπίπτουν στις περιοχές παρέμβασης και τις προτεραιότητες που έχουν ήδη αναδειχθεί σε εθνικό επίπεδο (βλ. Αρχείο ) ή να καταλήγουν σε νέες περιοχές παρέμβασης ή/και προτεραιότητες.
Στην περίπτωση που η ΔΕΑ αναδείξει νέες/διαφορετικές περιοχές παρέμβασης ή/και προτεραιότητες, αυτές θα καταγράφονται με τρόπο αντίστοιχο με αυτόν της ΔΕΑ του εθνικού επιπέδου (θα ακολουθείται η κωδικοποίηση του 2ου και 3ου επιπέδου εξειδίκευσης).
Η διαδικασία της επιχειρηματικής ανακάλυψης (ακολουθώντας πάντα το 2ο και 3ο επίπεδο εξειδίκευσης) θα πρέπει συμβάλει στη σύνταξη και στον καθορισμό των προδιαγραφών των προσκλήσεων του Στόχου Πολιτικής 1 (ΣΠ 1), καθώς η ενσωμάτωση των επιπέδων εξειδίκευσης θα αποτελεί προϋπόθεση υποβολής αίτησης χρηματοδότησης μέσω του Πληροφορικού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων.
Η ΔΕΑ δεν είναι αυτοσκοπός αλλά εργαλείο εξεύρεσής βέλτιστων επενδυτικών σχεδίων που εναρμονίζονται με την Περιφερειακή στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης και μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσα από στοχευμένες προσκλήσεις κρατικών ενισχύσεων.
Για το καλύτερο σχεδιασμό των προσκλήσεων θα βοηθούσε από την πλευρά σας, η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου ώστε οι υπηρεσίες της ΠΒΑ να γνωρίζουν τόσο τις ανάγκες των τοπικών επιχειρήσεων όσο και τους κλάδους με τη μεγαλύτερη δυναμική σε κάθε νησί.
Αφού ολοκληρωθεί η Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης, θα ξεκινήσει η έκδοση των προσκλήσεων κρατικών ενισχύσεων.
Για την διευκόλυνση των δυνητικών επενδυτών έχουν αναρτηθεί οι περιλήψεις των προσκλήσεων (κάνοντας κλικ πάνω σε κάθε μια πρόσκληση του πίνακα) που βρίσκονται σε στάδιο διαβούλευσης.
Μετά την ολοκλήρωση του 1ου Κύκλου της Διαδικασίας Επιχειρηματικής Ανακάλυψης στα 4 νησιά της ΠΒΑ το καλοκαίρι του 2023 (Μυτιλήνη, Χίος, Λήμνος, και Σάμος), με αντικείμενο την διαβούλευση της προτεραιοποίησης της RIS3, προστέθηκαν νέες περιοχές και αυτή διαμορφώνεται ως εξής: Αρχείο
Στρατηγικές Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤοΚ)
Αποτελεί στρατηγική επιλογή της Περιφέρειας η διευρυμένη εφαρμογή και μεγαλύτερη εμβάθυνση των Ολοκληρωμένων Χωρικών Στρατηγικών τη νέα περίοδο, με σκοπό την άμβλυνση των προβλημάτων της διπλής περιφερειακότητας της Περιφέρειας και της συμβολής στην αποτελεσματικότητα των πόρων. Βάσει αυτής της επιλογής, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, αξιοποιούνται όλα τα «εργαλεία» χωρικού σχεδιασμού της νέας προγραμματικής περιόδου, όπως είναι η Τοπική Ανάπτυξη με πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ).
Οι πολιτικές ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης, αλλά και ειδικότερα της τοπικής ανάπτυξης με την πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (ΤΑΠΤοΚ), είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στην άμβλυνση των ανισοτήτων που έχουν το χαρακτηριστικό της γεωγραφικής διασποράς, διότι συμβάλουν στοχευμένα στην επίλυση των τοπικών προβλημάτων μέσω της χρήσης των κατάλληλων αναπτυξιακών εργαλείων που είναι διαθέσιμα. Οι στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό τον «εκ των κάτω προς τα επάνω» σχεδιασμό, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για μία στενή, συνεχή και πολυεπίπεδη συνεργασία μεταξύ πολλών και ισχυρών συντελεστών σε τοπικό επίπεδο, όπως αιρετοί, τοπική διοίκηση, εκπρόσωποι επιχειρήσεων και της κοινωνίας των πολιτών. Οι πολιτικές αυτές στοχεύουν κατά βάση στην κοινή διαχείριση φυσικών πόρων, στην ενίσχυση των οικονομικών διασυνδέσεων, στην δημιουργία δικτύων σε διάφορα επίπεδα, στην ανάπτυξη κοινών υποδομών και στην προαγωγή καινοτόμων, έξυπνων και πράσινων πολιτικών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι στρατηγικές ΤΑΠΤοΚ αποτελούν εργαλεία ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης για την εφαρμογή αναπτυξιακών στρατηγικών σε συγκεκριμένες περιοχές με τα εξής χαρακτηριστικά:
(α) αναπτυξιακή υστέρηση, μείωση πληθυσμού και ύπαρξη σημαντικών εμποδίων ανάπτυξης,
(β) ύπαρξη περιορισμένων διασυνδέσεων με αστικά κέντρα και μειωμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες,
(γ) ελλείψεις κοινωνικών υποδομών και δομών και συγκέντρωση μειονεκτικών κοινωνικών ομάδων και φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού,
(δ) χαμηλός δείκτης περιβαλλοντικής ανάπτυξης,
(ε) ύπαρξη προϋποθέσεων για ανάπτυξη δικτύων οικονομικών δραστηριοτήτων με στόχο τη δημιουργία οικονομιών συσσωμάτωσης,
(στ) ύπαρξη αξιόλογων πολιτιστικών και φυσικών πόρων με δυνατότητες αξιοποίησης για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας της χωρικής στρατηγικής και του σχεδίου υλοποίησης εξασφαλίζεται μέσω της συμπληρωματικότητας και συνεκτικότητας των προτεινόμενων δράσεων, καθώς και με την αντιπροσωπευτικότητα του συστήματος διακυβέρνησης.
Οι στόχοι της χωρικής στρατηγικής κάθε περιοχής επικεντρώνονται στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητάς τους, στην άμβλυνση των μειονεκτημάτων που προκύπτουν από το χαρακτήρα της νησιωτικότητας, στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, και στην ανάδειξη των πολιτιστικών και φυσικών πόρων καθώς και στη βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών μέσω της ενίσχυσης των ανέργων, της ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων και της βελτίωσης των υπηρεσιών.
Η χάραξη κάθε στρατηγικής αποτέλεσε προϊόν ευρείας διαβούλευσης με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη κάθε νησιού (ΟΤΑ, λοιπούς φορείς δημοσίου & ιδιωτικού τομέα) στην βάση της «εκ των κάτω προς τα επάνω» προσέγγισης, με συντονιστές τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (γνωστές για επιτυχημένες αντίστοιχες πρακτικές στα νησιά μας για σειρά ετών στο πλαίσιο των Πρωτοβουλιών Leader).
Με βάση τα παραπάνω, εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα και ξεκινούν την υλοποίησή τους τέσσερις στρατηγικές ΤΑΠΤοΚ, Συνολικού Ενδεικτικού Προϋπολογισμού 69.470.440 € (σε Δημόσια Δαπάνη) στα μεγάλα νησιά της Περιφέρειάς μας Λέσβο, Χίο, Σάμο και Λήμνο, με δικαιούχο την Ομάδα Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) κάθε περιοχής.
Η κεντρική κατεύθυνση κάθε στρατηγικής αντικατοπτρίζεται στο «όραμά» της για τα επόμενα χρόνια.
«Τοπική Αναπτυξιακή Στρατηγική με Όραμα, αλλάζουμε έξυπνα το μέλλον της Λέσβου» – Ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας της Λέσβου. αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της με εξωστρέφεια. διεύρυνση, μεγέθυνση και αναδιοργάνωση της παραγωγικής βάσης με ποιοτική διαφοροποίηση για ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, της ποιότητας ζωής και της κοινωνικής συνοχής. Η στρατηγική ΤΑΠΤοΚ βρίσκεται ΕΔΩ και το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
«Ολοκληρωμένο Σχέδιο Βιώσιμης και Αειφόρου Ανάπτυξης νήσου Χίου, εκτός του αστικού κέντρου αυτής» – Στήριξη του τοπικού πληθυσμού με δράσεις βελτίωσης της καθημερινότητας και ενίσχυσης της τοπικής επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα της επιχειρηματικότητας των νέων, με μοχλό την ιδιαίτερη φυσική και ανθρωπογενή ταυτότητα της περιοχής παρέμβασης. Η Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ βρίσκεται ΕΔΩ και το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
«Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ Σάμου 2021-2027 στο πλαίσιο του Ε.Π. «Βόρειο Αιγαίο» – Ισόρροπη ανάπτυξη και δημιουργία ανθεκτικής, αειφόρου και έξυπνης οικονομίας, που θα οδηγήσει στην ενδυνάμωση του τοπικού κοινωνικού κεφαλαίου και στη βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής ως τόπου διαμονής, επίσκεψης ή εργασίας. Η Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ βρίσκεται ΕΔΩ και το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
«Λημνία Γη – Ποιότητα, Αειφορία, Πολιτισμός» – Η ενίσχυση της θέσης της Λήμνου ως αναδυόμενου ποιοτικού τουριστικού προορισμού παράλληλα με την ενδυνάμωση της σημαντικής παραγωγικής δυναμικής του νησιού στον αγροδιατροφικό τομέα και η ανάδειξη της αγροτικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς μέσα σε ένα ελκυστικό φυσικό περιβάλλον σε συνδυασμό με την τοπική πολιτιστική παράδοση και τα σημαντικά μνημεία αποτελούν το βασικό περιεχόμενο του προγράμματος. Η Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ βρίσκεται ΕΔΩ και το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις – Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (ΟΧΕ-ΒΑΑ)
Ο Στόχος Πολιτικής 5 (ΣΠ 5) «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της» αναδεικνύει τις ευκαιρίες που εμφανίζουν οι ολοκληρωμένες στρατηγικές για τις πόλεις του μέλλοντος και τους πολίτες τους.
Η προσέγγιση της Χωρικής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, αφορά στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα, με σημαίνοντα ρόλο στο διοικητικό & παραγωγικό σύστημα της Περιφέρειας, Μυτιλήνη και Χίο, στα οποία σχεδιάστηκαν και θα εφαρμοσθούν αντίστοιχες Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ), ως συνέχεια των ήδη εφαρμοζόμενων δυο στρατηγικών ΒΑΑ, στη ΠΠ 2014-2020.
Τα είδη των δράσεων και οι κατηγορίες πράξεων προσδιορίστηκαν κατά την εκπόνηση των αντίστοιχων Στρατηγικών, με κυρίαρχη απαίτηση τις συλλογικές διαδικασίες σχεδιασμού και εξειδικευμένα ρεαλιστικά οράματα. Κατ’ εφαρμογή των παραπάνω, αυτές οι στρατηγικές σχεδιάστηκαν «από κάτω προς τα πάνω» (Bottom up), με την ενεργό συμμετοχή των τοπικών φορέων και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, λαμβάνοντας υπ’ όψη τα διδάγματα από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των δύο Στρατηγικών ΒΑΑ (Μυτιλήνη και Χίος) την περίοδο 2014-2020.
Έτσι, στις 24/01/2024, εγκρίθηκαν οι Στρατηγικές Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΣΒΑΑ) των πόλεων της Χίου και Μυτιλήνης.
- Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Στρατηγική ΒΑΑ) της πόλης της Χίου, με τίτλο: «Η Χίος πόλη σύγχρονη, λειτουργική και ελκυστική, με ποιότητα ζωής και αναπτυξιακή δυναμική, στηριγμένη στην ιστορική της κληρονομιά, τον πολιτισμό και την καινοτόμα επιχειρηματικότητα».
H ενδεικτική επιλέξιμη ΔΔ ανέρχεται σε 53.560.293,65 € και υποβλήθηκε στο πλαίσιο της με Α.Π. οικ. 1628/13.07.2023 δεύτερης τροποποίησης Πρόσκλησης Υποβολής προτάσεων Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, στους παρακάτω Στόχους Πολιτικής και αντίστοιχες Προτεραιότητες του Προγράμματος:
| Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Στρατηγική ΒΑΑ) της πόλης της Χίου | ||||||
| Στόχος Πολιτικής | Προτεραιότητα | Ταμείο | Ποσό (EUR) | |||
| 1.Μια Ευρώπη πιο ανταγωνιστική και πιο έξυπνη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού και της περιφερειακής συνδεσιμότητας ΤΠΕ. | 1. Μετασχηματισμός της οικονομίας της Περιφέρειας, με αύξηση του μεγέθους και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, κυρίως μέσω και της έξυπνης εξειδίκευσης (ΕΤΠΑ) | ΕΤΠΑ | 7.685.000 | |||
| 4. Μια πιο κοινωνική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. | 4Β. Κοινωνική Ένταξη και Αντιμετώπιση της Φτώχειας | ΕΚΤ+ | 823.545 | |||
| 5. Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες μέσω της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης όλων των εδαφικών τύπων και τοπικών πρωτοβουλιών. | 5. Ενίσχυση της Χωρικής Συνοχής των νησιών της Περιφέρειας μέσω ολοκληρωμένων και βιώσιμων στρατηγικών και με την συμμετοχή των πολιτών | ΕΤΠΑ | 45.051.749 | |||
| ΣΥΝΟΛΟ | 53.560.294 | |||||
| ΕΤΠΑ | 52.736.749 | |||||
| ΕΚΤ+ | 823.545 | |||||
Για τα βασικά σημεία της Εγκεκριμένης Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Στρατηγική ΒΑΑ) της πόλης της Χίου στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, με τίτλο: «Η Χίος πόλη σύγχρονη, λειτουργική και ελκυστική, με ποιότητα ζωής και αναπτυξιακή δυναμική, στηριγμένη στην ιστορική της κληρονομιά, τον πολιτισμό και την καινοτόμα επιχειρηματικότητα», μπορείτε να πατήσετε ΕΔΩ, ενώ για την απόφαση Έγκρισης της Στρατηγικής πατήσετε ΕΔΩ.
- Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Στρατηγική ΒΑΑ) της πόλης της Μυτιλήνης, με τίτλο: «Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη Μυτιλήνης»
H ενδεικτική επιλέξιμη ΔΔ ανέρχεται σε 53.104.682 € και υποβλήθηκε στο πλαίσιο της με Α.Π. οικ. 1628/13.07.2023 δεύτερης τροποποίησης Πρόσκλησης Υποβολής προτάσεων Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, στους παρακάτω Στόχους Πολιτικής και αντίστοιχες Προτεραιότητες του Προγράμματος:
| Στρατηγική Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Στρατηγική ΒΑΑ) της πόλης της Μυτιλήνης | ||||||
| Στόχος Πολιτικής | Προτεραιότητα | Ταμείο | Ποσό (EUR) | |||
| 1.Μια Ευρώπη πιο ανταγωνιστική και πιο έξυπνη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού και της περιφερειακής συνδεσιμότητας ΤΠΕ. | 1. Μετασχηματισμός της οικονομίας της Περιφέρειας, με αύξηση του μεγέθους και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, κυρίως μέσω και της έξυπνης εξειδίκευσης (ΕΤΠΑ) | ΕΤΠΑ | 8.660.000 | |||
| 4. Μια πιο κοινωνική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. | 4Β. Κοινωνική Ένταξη και Αντιμετώπιση της Φτώχειας | ΕΚΤ+ | 823.515 | |||
| 5. Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες μέσω της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης όλων των εδαφικών τύπων και τοπικών πρωτοβουλιών. | 5. Ενίσχυση της Χωρικής Συνοχής των νησιών της Περιφέρειας μέσω ολοκληρωμένων και βιώσιμων στρατηγικών και με την συμμετοχή των πολιτών | ΕΤΠΑ | 43.621.167 | |||
| ΣΥΝΟΛΟ | 53.104.682 | |||||
| ΕΤΠΑ | 52.281.167 | |||||
| ΕΚΤ+ | 823.515 | |||||
Για τα βασικά σημεία της Εγκεκριμένης Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Στρατηγική ΒΑΑ) της πόλης της Μυτιλήνης στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, με τίτλο: «Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη Μυτιλήνης», μπορείτε να πατήσετε ΕΔΩ, ενώ για την απόφαση Έγκρισης της Στρατηγικής πατήσετε ΕΔΩ.
Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) Μικρών Νησιών
Στις 18/01/2024, εγκρίθηκε η Στρατηγική Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων μικρών νησιών (ΟΧΕ μικρών νησιών) στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027 με δικαιούχο την χωρική αρχή ΟΧΕ μικρών νησιών αποτελούμενη από τους κάτωθι:
Α. Την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
Β. τους Δήμους Ικαρίας, Ηρωικής Νήσου Ψαρών, Οινουσσών, Φούρνων Κορσεών, Αγίου Ευστρατίου
H ενδεικτική επιλέξιμη ΔΔ ανέρχεται σε 40.602.500,29€ και υποβλήθηκε στο πλαίσιο της με Α.Π. οικ. 1789/31.07.2023 δεύτερης τροποποίησης ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ Υποβολής προτάσεων Στρατηγικής Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων μικρών νησιών (ΟΧΕ μικρών νησιών) στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, στους παρακάτω στόχους πολιτικής:
| Στόχος Πολιτικής | Προτεραιότητα | Ταμείο | Ποσό (EUR) |
| 1.Μια Ευρώπη πιο ανταγωνιστική και πιο έξυπνη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού και της περιφερειακής συνδεσιμότητας ΤΠΕ. | 1. Μετασχηματισμός της οικονομίας της Περιφέρειας, με αύξηση του μεγέθους και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, κυρίως μέσω και της έξυπνης εξειδίκευσης (ΕΤΠΑ) | ΕΤΠΑ | 2.500.000,00 |
| 4. Μια πιο κοινωνική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. | 4Β. Κοινωνική Ένταξη και Αντιμετώπιση της Φτώχειας | ΕΚΤ+ | 2.800.000,00 |
| 5. Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες μέσω της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης όλων των εδαφικών τύπων και τοπικών πρωτοβουλιών. | 5. Ενίσχυση της Χωρικής Συνοχής των νησιών της Περιφέρειας μέσω ολοκληρωμένων και βιώσιμων στρατηγικών και με την συμμετοχή των πολιτών | ΕΤΠΑ | 35.302.500,29 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 40.602.500,29 | ||
| ΕΤΠΑ | 37.802.500,29 | ||
| ΕΚΤ+ | 2.800.000,00 | ||
Το Συνολικό κείμενο της Εγκεκριμένης Στρατηγικής ΟΧΕ μικρών νησιών βρίσκεται ΕΔΩ